Het Europa der spoorwegen

Onder de 44 spoorwegondernemingen die lid zijn van de Internationale Spoorwegunie, zijn er 26 Europese. Ze vormen in feite het fundament van de Unie, aangezien ze op twee landen na, de U.S.S.R. en het kleine Albanië, heel Europa vertegenwoordigen.

Al is dat Europa maar het vierde van de oppervlakte van de U.S.S.R. en iets meer dan de helft van die der U.S.A., toch telt de bevolking 55 miljoen inwoners meer dan de U.S.S.R. en de U.S.A. samen.

Het spoorwegnet van die 26 ondernemingen beslaat in totaal 266 000 km, d.w.z. dat het minder lang is dan het Amerikaanse net, maar langer dan dat van de Sovjet-Unie. Volgens de kilometers geëlektrificeerde lijnen (58 000 km, bijna 22% van het totaal) neemt dat net de eerste plaats in op de wereldlijst, vermits dat percentage in Rusland ongeveer 14 % en in Amerika minder dan... 1 % bedraagt. Het aantal spoormannen komt in Europa op zowat drie miljoen (één spoorman per 162 inwoners), in de U.S.S.R. op twee miljoen (één spoorman per 115 inwoners) en in de U.S.A. op 590 000 (één spoorman per 338 inwoners).

 Lengte van de lijnen in KM

 Een bloktrein van 1200000 KM

In de loop van het jaar 1968 hebben de 26 Europese netten samen 2 400 miljoen ton goederen vervoerd. Indien men die massa op wagens met 30 t laadvermogen zou plaatsen, dan zouden daarvoor 80 miljoen voertuigen vereist zijn, wat een bloktrein van 1 200 000 km lengte zou vormen, dus 30 maal de omtrek van de aardbol... Tijdens datzelfde jaar 1968 bedroeg de vervoerde tonnage 2 690 miljoen ton in de U.S.S.R. en 1 300 miljoen ton in de Verenigde Staten; het aandeel van de spoorwegen daarin vormde ongeveer 42 % over de Oceaan maar nog altijd meer dan 70 % in de U.S.S.R. Voor ons Europees net kan dat aandeel moeilijk berekend worden, omdat die percentages van het ene land tot het andere merkelijk kunnen verschillen.

Het in ton-kilometer uitgedrukte verkeersvolume geeft cijfers die voor de U.S.S.R. en de U.S.A. merkelijk hoger liggen, vermits het gemiddelde traject van een ton in beide landen op ruim 800 km t en in Europa op iets meer dan 200 km. Aldus heeft het Europese net in 1968 een totaal verkeersvolume van 490 miljard ton-kilometer verwerkt, tegen 1 100 miljard in de Verenigde Staten en 2 275 miljard in de U.S.S.R.

Aantal vervoerde reizigers: tweemaal de wereldbevolking

Inzake reizigersverkeer komt het net der 26 Europese spoorwegondernemingen met 7 216 miljoen vervoerde reizigers op de eerste plaats, voor Japan (6 816 miljoen) en de U.S.S.R. (2 750 miljoen). In de Verenigde Staten, waar voor 86 % van het verkeer tussen de steden de auto wordt gebruikt en voor 70 % van de rest het vliegtuig, bedroeg het aantal reizigers 296 miljoen, een cijfer dat door tal van Europese landen ruimschoots wordt overtroffen.

Ook inzake verkeersvolume (304 miljard reizigerskilometer) staat Europa aan de leiding vóór de U.S.S.R. (254 miljard) en Japan (184 miljard).

Het aantal door de Europese netten vervoerde reizigers - 7 216 miljoen - spreekt boekdelen: het komt ongeveer overeen met tweemaal de wereldbevolking... Mochten wij die reizigers over rijtuigen met 60 zitplaatsen kunnen verdelen, dan zouden wij een trein nodig hebben met 120 miljoen rijtuigen, 2 400 000 km lang of meer dan zesmaal de afstand naar de maan...

De spoorwegen van Europa verbruiken eveneens een aanzienlijke hoeveelheid grondstoffen, niet alleen metaal- en nijverheidsprodukten, maar ook energie die zij nodig hebben voor het slepen van de treinen. Aldus werden er in 1968 twee miljoen ton stookolie en drie miljoen ton dieselolie verbruikt. Hoewel de stoomtractie een opzienbarende achteruitgang kent, vergde ze een levering van 21 miljoen ton steenkolen, d.i. de volledige produktie van een land als België in 1964. Wat de elektrische energie betreft, werd er 23 miljard kW-h verbruikt, d.i. 1/50e van de totale Europese produktie (de U.S.S.R. niet meegerekend).