Het station Brussel-Thurn en Taxis

 Vanwaar komt die zonderlinge naam?

Stationsnamen zoals Antwerpen-Centraal, Brussel-Noord, Dottenijs of Scherpenheuvel vinden wij heel gewoon: zij zijn ontleend aan de ligging van het station of aan de lokaliteit die het bedient.

Het grote goederenstation van de Brusselse agglomeratie draagt een zonderlinge naam die vaak aanleiding geeft tot uiteenlopende interpretaties: het station Brussel-Thurn en Taxis. De meeste spoormannen schrijven Brussel T.T.: het is korter en vraagt minder tijd; weinigen weten nochtans dat deze benaming, een samenstelling van de naam der hoofdstad met de familienaam van het befaamde Lombardische geslacht der “postmeesters”, ontstaan is door het feit dat de gebouwen van het station in 1907 opgetrokken werden op de moerasachtige gronden van een uitgestrekt terrein, “plein van Thurn en Taxis” genaamd, dat het eigendom was van dit geslacht waarvan de vermaardste vertegenwoordiger, nl. Frans, zijn verblijfplaats te Brussel had.

 Een indrukwekkend geheel.

De installaties van het station beslaan een oppervlakte van 25 ha! Zij omvatten:

• de vorming, die gedeeltelijk geëlektrijiceerd is, en vijf bundels, 42 verbindingssporen, twee seinhuizen en 5 grondposten telt;
• de goederen loods, bestaande uit 6 overdekte perrons, elk voorzien van twee sporen, en tevens het mechanografisch centrum met de elektronische ordinator die de stukgoedzendingen bij vertrek taxeert en boekt;
• Brussel-Zeehaven, waarvan de industriewerven, gelegen op de twee oevers van de haven van Brussel, door de spoorweg bediend worden;
• Brussel-Stapelplaats, met zijn 26 sporen en zijn gebouwen die toebehoren aan de N. V. van het Zeekanaal en de Haveninrichting. Zij worden bezet door de diensten van het Kadaster, de Douane, de Accijnzen, de Factage, het Tolagentschap van de spoorweg, de leden van de Syndicale Kamer voor Vervoer en andere expediteurs.
• de aanhorigheden. Brussel T. T. beheert eveneens de binnenkantoren van Brussel-Karthuizers, Brussel-Duquesnoy en Brussel-St. Gilles, alsook de stopplaats Brussel-Pannenhuis.

 De activiteiten van het station.

Het station Brussel-Thurn en Taxis is een goederenstation met zeer uiteenlopende activiteiten en, als dusdanig, een der grootste van Europa. Naargelang van hun bijzondere aard, kan men vijf verschillende activiteiten onderscheiden:

De vorming of beweging.

Het aantal treinen bij aankomst bedraagt 26 regelmatige en 4 facultatieve treinen, die ongeveer 700 beladen wagens aanvoeren. Bij vertrek voeren 26 regelmatige en 2 facultatieve treinen ongeveer 700 beladen wagens af.

Brussel-Stapelplaats.

De rol van deze aanhorigheid bestaat in het ontvangen en verzenden van goederen die onder het tolregime vallen. Ons agentschap, dat dagelijks ongeveer 900 douaneverklaringen opstelt, vervult al de hiertoe vereiste formaliteiten.

De belangrijkheid van Brussel-Stapelplaats blijkt uit de volgende cijfers:

• wagenladingen: aankomst 65 wagens; vertrek 30 wagens; doorvoer 20 wagens.
• stukgoederen en groeperingen: aankomst 55 wagens; vertrek 15 wagens.

Goederenkoer en verbindingssporen.

Deze dienst behelst de wagenladingen die dagelijks 250 wagens bij aankomst en 340 wagens bij vertrek omvatten.

De goederenkoer, uitgerust met 3 hijstoestellen, verzekert eveneens de buitengewone trafiek die de tentoonstellingen, de jaarbeurzen, de veeprijskampen, enz. met zich brengen.

Laten wij hier, bij wijze van documentatie, aanstippen dat in de wagenladingen de trafiek begrepen is van vroege vruchten en groenten en van zuidvruchten die gemiddeld per jaar 100.000 t. bedraagt en die de vroegmarkten van een groot gedeelte van België bevoorraadt.

De goederen loods.

Om de stuk goeddie nst te verzekeren, werd ons net ingedeeld in een veertigtal baancentrums. Brussel-Thurn en Taxis is niet alleen het belangrijkste van deze centrums maar tevens het voornaamste overladingsperron.

Het werk in de loods wordt nooit onderbroken en verloopt in drie fasen: de aankomst, de overlading en het vertrek.

De aanvoer bestemd voor het baancentrum Brussel vertegenwoordigt gemiddeld 80 wagens, zij worden gedurende de nacht ontladen.

De overlading, die bestaat in het ontladen van de colli uit de wagens ontvangen van de baancentrums en het opnieuw laden in de wagens gevormd door het station met de baancentrums als bestemming, geschiedt ’s morgens en bedraagt gemiddeld een honderdtal wagens.

Het vertrek van de goederen, verzameld in het baancentrum Brussel, gebeurt ’s namiddags en ’s avonds. Dit is verreweg de belangrijkste fase, en elke dag worden alleen voor dit gedeelte van de dienst meer dan 30.000 colli geladen en gelost. Deze colli worden met 200 wagens over ons net verzonden.

De N.M.B.S., die zich tegen de toekomst wil wapenen, gaat vastbesloten de weg van de vooruitgang op. Aldus worden de ruim 15.000 vereiste documenten behandeld door het mechanografisch geheel dat gebaseerd is op een elektronisch brein.

Wat de behandeling betreft, deze wordt trapsgewijs gemechaniseerd door het meer en meer gebruiken van laadborden (paletten) en door het aanwenden van vorkheftrucks. In totaal (aankomst, vertrek en overlading) worden ongeveer 1.100 ton goederen per dag behandeld.

Besteldienst.

Sommige zendingen worden in het station door de verzenders aangebracht, maar het grootste deel van de colli wordt door de besteldienst aan huis afgehaald of besteld.

Hiervoor beschikt deze dienst over 194 voertuigen, hetzij: 6 vrachtwagens van 6 ton, 23 vrachtwagens van 5 ton, 124 vrachtwagens van 4 ton, 22 bestelauto’s van 1.200 kg uitgerust met radio, 11 aanhangwagens, 2 tractors Austin, 5 tractors D.A.F., 1 tractor Bovy Pipe.

Het station huurt, bovendien, een twintigtal particuliere vrachtwagens van 4 ton.

Elke dag vervoert de besteldienst gemiddeld 29.500 zendineen — 725 ton — verdeeld als volgt:

• Aan huis besteld: 7.600 zendingen — 210 ton;
• Aan huis afgehaald: 21.900 zendingen — 515 ton.

Deze gegevens vormen een dagelijks gemiddelde. Er dient nochtans aangestipt dat de curve van deze cijfers op sommige dagen en in de loop van sommige maanden toppunten vertoont. Zo nemen de zendingen toe op donderdag en vrijdag niet alleen wegens de viscolli zoals men zou kunnen menen, maar vooral omdat vele verzenders ’s zaterdags niet werken en het merendeel van de handelaars graag hun voorraad goederen opslaan in het begin van de week.

De toppunten in de zendingen van september tot einde december worden veroorzaakt door de terugkeer van de vakantiegangers, door de colli vroege vruchten en groenten, door de verzending van Sinterklaas-, Kerstmis- en Nieuwjaarsgeschenken.

De besteldienst bedient een uitgestrekt gebied van 543 km², dat 25 gemeenten, 7.000 verkeersaders en 1.150.000 inwoners telt; het rendement der vrachtwagens bereikt 180 zendingen of 4 t 05 per vrachtwagen die gedurende 8 uur gebruikt wordt.

Laten wij, als inlichting, hier nog aan stippen dat thans meer dan de helft van de stukgoedzendingen van gans België verzameld worden door het station Brussel T.T. (Net: 43.200 zendingen per dag; station Brussel T. T.: 21.900 zendingen).

 Het personeel.

Het personeel, benut in hel station Brussel-Thurn en Taxis en zijn aanhorigheden, beloopt 1.460 eenheden, onder wie 565 bedienden en ambtenaren en 895 werklieden.

Dank zij de toewijding en de ploeggeest van dit uitgelezen personeel, dat dag en nacht op de bres staat, heeft dit station een eersterangsplaats in het economische leven van de hoofdstad en van het land kunnen verwerven en behouden.