Pas op! De bovenleiding is buiten spanning

 De elektrificatie stelt nieuwe problemen

Boven onze sporen neemt het web van de bovenleidingen meer en meer uitbreiding. Dit nieuwe uiterlijk van ons net doet ook nieuwe technische problemen oprijzen. De bovenleidingen moeten, immers, zoals elk onderdeel van de vaste of rollende spoorweguitrusting, regelmatig onderhouden en, eventueel, hersteld worden.

Het spreekt vanzelf dat zij, tijdens dergelijke werken, niet onder spanning mogen staan en dat de seinen, die toegang verlenen tot de buiten spanning gestelde vakken van de bovenleiding, in gesloten stand moeten blijven. Het onderhoudspersoneel moet immers in volle veiligheid kunnen werken en men mag, bovendien, niet vergeten dat een toevallige rit van een elektrische locomotief, van een vak onder spanning naar het vak buiten spanning, ernstige beschadigingen aan de bovenleiding zou kunnen veroorzaken [1]

 Een oplossing voor dit probleem

Om dit doel te bereiken, kan men, op de betrokken seinhuizen, al de reiswegkrukken, die tot het af te grendelen vak toegang verlenen, mechanisch vastzetten. In volle baan is deze beveiliging betrekkelijk eenvoudig, doch de bewerking wordt heel wat moeilijker als het gaat om beperkte vakken in grote stations. Als men, inderdaad, weet dat in bepaalde gevallen niet minder dan dertig reiswegkrukken moeten geblokkeerd worden, dan geeft men er zich gemakkelijk rekenschap van dat deze methode niet alleen zeer tijdrovend is, maar bovendien, bij de minste vergissing van het personeel, een zeer gevaarlijke toestand in het leven kan roepen.

 Een andere oplossing

Om buiten spanning zijnde bovenleidingen op een snellere en meer efficiënte wijze te kunnen afdekken, gebruikt men daarom thans in tal van seinhuizen “borden tot beveiliging van de bovenleidingen”.

Zoals men op de foto’s kan merken, nemen deze borden, naargelang van de plaatselijke omstandigheden, verschillende vormen aan. Ze bestaan in hoofdzaak uit de voorstelling van het tracé der bovenleidingen waarvan de verschillende vakken genummerd en door middel van diverse kleuren aangeduid worden. De hoofddrukknoppen zijn in groep en buiten het tracé der bovenleidingen opgesteld; er zijn zoveel hoofddrukknoppen als er vakken in de bovenleiding zijn en iedere hoofddruknop draagt het nummer van het overeenstemmend vak. Op de scheiding van deze vakken vindt men, daar waar de isolatoren in de bovenleiding zijn aangebracht, de individuele drukknoppen, die elk voorzien zijn van een in normale omstandigheden niet aangestoken lampje.

 Hoe werkt deze uitrusting?

De “borden tot beveiliging van de bovenleiding” worden onder een gelood deksel geplaatst omdat hun bediening alleen aan bevoegd personeel wordt toevertrouwd. Men moet ze dus vóór elke bewerking ontloden en ze, na de beëindiging der werken, herloden.

Om al de seinen die tot een buiten spanning gesteld vak toegang geven te blokkeren, is het voldoende de hoofddrukknop te bedienen die het nummer van dit vak draagt. Onmiddellijk volgt de aansteking van al de individuele knoppen die het vak afbakenen waardoor het bewijs geleverd wordt dat al de betrokken seinen in gesloten stand gehouden worden (zie fig. 1 wat het vak 248/12 betreft).

Dient er nu echter een niet elektrisch gesleepte beweging over het buiten spanning gestelde vak te gebeuren, dan moet men eenvoudig, na eerst het onderhoudspersoneel verwittigd te hebben, de individuele knoppen indrukken die de te volgen reisweg begrenzen. Hun lampjes worden gedoofd en het overeenstemmend sein kan voor de uit te voeren beweging worden open gesteld (zie fig. 2 voor de beweging van A naar B. De individuele knoppen 2 en 26 zijn ingedrukt). Na de beëindiging van deze beweging, herstelt men de volledige beveiliging van het vak door opnieuw de betrokken hoofddrukknop te bedienen.

Is het vak weer onder spanning gebracht dan moet ook het hernemen van alle treinverkeer, met inbegrip van dat voorzien van een elektrisch tractiemiddel, mogelijk gemaakt worden. Om dit te bekomen, drukt men al de individuele knoppen van het vak in.