De TEEM

 Een woordje geschiedenis

Na de vermaarde T.E.E.-treinen, die luxe aan snelheid paren, rijden er, sedert 28 mei 1961, ook T.E.E.M.-treinen die aan de verzenders nieuwe diensten bieden terwijl ze tevens de landen van Europa nog wat nauwer met elkaar verbinden.

Waarom werden ze ingesteld?

De spoorwegadministraties hebben nooit nagelaten de snelheid van hun goederentreinen op te voeren en het vervoer der wagens en der stukgoederen in internationaal verkeer te perfectioneren. Dat is, trouwens, een van de bestendige oogmerken der Europese Conferentie voor de Dienstregeling van de Goederentreinen die dagtekent van 1928 en die tweemaal per jaar vergadert om het L.I.M. (Internationaal verkeersboekje der goederentreinen) op te maken.

Ten aanzien van de concurrentie van het wegvervoer, dat op het internationaal vlak al even scherp werd als op het binnenlands terrein, en dit op een ogenblik dat de uitwisselingen tussen de Europese landen steeds toenamen, besefte men terecht dat een vernieuwing zich opdrong om de kwaliteit van de aangeboden dienst te verbeteren, vooral wat de bederfelijke waren en de niet zware ijlgoederen betrof.

In 1955, in het kader van de Internationale Spoorwegunie (U.I.C), was een werkgroep samengesteld uit vertegenwoordigers van de O.B.B., de D.B., de S.N.C.F. en de N.M.B.S, tot het besluit gekomen dat de modernisering van het verzenden der internationale goederentreinen grondig moest bestudeerd worden. Die studie werd toevertrouwd aan de 4e commissie «Exploitatie», die einde 1957 een werkgroep aanduidde, samengesteld uit Duitse, Oostenrijkse, Franse en Czechoslowaakse afgevaardigden, welke een ontwerp van verslag zou voorbereiden. Na ontleding der kenmerken van de voornaamste internationale verkeersstromen en van de voorwaarden waarin die transporten worden verzonden, onder meer wat het overschrijden der grenzen betreft, prees deze werkgroep, in 1959, de oprichting aan van een internationaal net van snelle goederentreinen,, thans algemeen bekend onder de benaming van «T.E.E-M.» (Trans-Europ-Expres-Marchandises), in overeenstemming met wat enkele jaren voordien bij de instelling van de T.E.E. gedaan werd om de dienst «reizigers» te verbeteren.

Na verscheidene conferenties werd te Locarno, in september 1960, een organisatieplan voorgelegd aan de Directeurs van de Diensten der Beweging. Deze mensen konden aldus aan een speciale groepering, «T.E.E.M.» genoemd, de zorg voor de praktische realisatie toevertrouwen van bedoelde verzendingen die, vanzelfsprekend, in het meer algemene kader van de door de Europese Conferentie van het L.I.M. vastgestelde dienstregelingen dienden te worden ingeschakeld.

Die T.E.E.M.-groep hield, van 8 tot 10 september 1960, haar eerste vergadering te Feldkirch, in Oostenrijk, dit op uitnodiging van de O.B.B., de administratie die het voorzitterschap van die nieuwe groep waarnam. Bij het beëindigen van de werken ondertekenden de afgevaardigden van de achttien deelnemende landen een verslag dat de grondbeginselen van het internationaal net van de T.E.E.M.-treinen bevatte.

Eens te meer bleek dat «het bestaan van het ijzeren gordijn» geen hinderpaal betekende voor de goede verstandhouding onder de spoorwegadministraties van «Oost» en «West». Heel wat T.E.E.M.-verbindingen lopen over netten die zich aan weerszijden van het «gordijn» bevinden.

 Wat is, technisch gezien, een T.E.E.M.-trein ?

Een T.E.E.M.-trein heeft zijn eigen kenmerken :

1. Het eerste is dat hij, op het stuk van de commerciële snelheid, de vrachtwagen overklast of althans evenaart. Dientengevolge moet de minimale commerciële snelheid van een trein van het vertrekstation naar het eindstation, met inbegrip van het oponthoud onderweg en aan de grenzen, in principe 45 km/h bereiken. Indien de toegelaten maximale snelheid op de beschouwde trajecten zulks mogelijk maakt, wordt de rit der T.E.E.M.-treinen uitgestippeld tegen een uursnelheid begrepen tussen 85 en 100 km/h. Een uitzondering kan enkel geduld worden op trajecten die ferrybootdiensten omvatten of wanneer de bodemgesteldheid het bereiken van die snelheid verhindert;
2. De T.E.E.M.-treinen zijn uitsluitend samengesteld uit wagens S of SS (internationaal merk voor wagens die respectievelijk tegen 100 en 120 km/h mogen rijden) die met een doorgaand remstelsel «reizigers» uitgerust zijn;
3. De T.E.E.M.-treinen rijden over de grootst mogelijke afstanden en genieten bij alle administraties dezelfde absolute voorrang. De stilstanden onderweg zijn heel kort. Die treinen worden gevolgd tijdens hun rit en aangekondigd voor de technische en commerciële noodwendigheden. Buiten de nummers die zij op elk net dragen, worden zij aangekondigd met nummers die van het begin- tot het eindpunt onveranderd blijven;
4. De belasting der T.E.E.M.-treinen is beperkt tot 1.000 ton, het aantal assen mag niet hoger zijn dan 100. Voor zover die samenstelling niet bereikt wordt, mogen de administraties aan de T.E.E.M.-treinen wagens van het binnen verkeer toevoegen die over. lange afstanden moeten verzonden worden, onder voorwaarde evenwel dat de maximale commerciële snelheid, bepaald onder cijfer 1, steeds bereikt wordt;
5. Ten gevolge van akkoorden met de douaneoverheden duurt het oponthoud in de grensstations in principe niet langer dan twee uur.

 De vervoerde goederen

Mogen per T.E.E.M.-trein verzonden worden de goederen die een snel vervoer vereisen, zoals bederflijke waren, levende dieren, bier en wijn.

Wagens die zware goederen vervoeren zoals kolen, schroot, gesteenten, worden niet in de samenstelling van die treinen opgenomen.

Het vervoer per T.E.E.M.-trein kan niet gegarandeerd worden van het begin- tot het eindpunt voor goederen die onderweg een langdurig oponthoud vereisen, b.v. voor het vervullen van de douaneformaliteiten, het vernieuwen van het ijs, het bezoek van de veearts of van de plantenziektekundige of voor de herverzending.

 Geen extra kosten

De nieuwe organisatie veroorzaakt geen extra kosten voor de klanten: de reiswegen die opgenomen zijn in de T.E.E.M.-dienstregeling verzekeren een snellere verzending der goederen zonder extra kosten.

 De inspanning der spoormannen

De basisvoorwaarden hebben, uiteraard, aan de spoormannen verplichtingen opgelegd.

In de eerste plaats op het stuk van de versnelling der rangeringen. Een voorbeeld: om de verbinding Antwerpen - Bazel - Chiasso in een minimale tijd te verzekeren, moet elk net de trein zo eenvoudig mogelijk en tevens volgens een vooraf bepaald schema samenstellen : de wagens voor Bazel moeten één geheel vormen, evenals die voor Chiasso en verder, dit om de wagens voor Bazel allen in één keer te kunnen afhaken en die voor Chiasso onmiddellijk te kunnen doorzenden. Dit vereist natuurlijk meer schiftings- en klasseerwerk op ieder net afzonderlijk.

Op het stuk van het materieel dienen de spoormannen eveneens een bijzonder toezicht uit te oefenen daar niet alle wagens de vereiste kenmerken bezitten.

De goederen die, wegens hun aard, in aanmerking komen om per T.E.E.M. te worden verzonden, worden dan ook automatisch langs deze weg vervoerd zonder dat de klant dit uitdrukkelijk dient aan te vragen. Wel hebben de stations tot taak het geschikte materieel te leveren, de juiste etiketten op de wagens aan te brengen en de bijzondere vervoerbescheiden in te vullen.

De netten moeten eveneens instaan voor de technische schouwing van de wagens derwijze dat de vereiste bewerkingen geen vertraging veroorzaken. Alles wordt in het werk gesteld opdat die schouwing zou geschieden zodra de T.E.E.M.-treinen in de grens-stations aankomen.

Doorgaans zijn die treinen het voorwerp van aankondigingen onder de betrokken administraties. Die aankondigingen, welke zo vlug mogelijk geschieden, betreffen het aantal wagens en assen, het bruto-treingewicht, de aard der goederen die in het grensstation een speciale behandeling vergen. Voor sommige treinen, samengesteld uit vervoeren van dezelfde aard en voor hetzelfde land, kunnen de belanghebbende administraties een akkoord treffen over een aankondiging van de verzendingsadministratie naar de bestemmingsadministratie, waarvan alle transito-administraties kennis krijgen.

De onregelmatigheden, onder meer de vertragingen van de T.E.E.M.-treinen, moeten zo spoedig mogelijk aan de overnemende administratie worden gemeld zodat deze laatste tijdig de nodige maatregelen kan treffen.

 De resultaten

De bereikte resultaten bevestigen, op het huidige genblik, dat de aangesloten administraties hun doel hebben gerealiseerd. De duur van het traject Bologna - Londen daalde van 60 h tot 44 h; die van Narbonne naar Kopenhagen van 75 h tot 56 h;.en die van Narbonne naar Wenen van 79 h tot 35 h. Engeland en België ontvangen heel wat sneller de vroege groenten en vruchten uit Spanje; Duitsland wordt beter bevoorraad in Spaanse citrusvruchten; de voornaamste Europese produktie- en verbruikscentra worden vlugger en regelmatiger verbonden.

Wat België betreft, zien wij dat de voornaamste lijnen van het goederenverkeer volledig in het nieuwe Europese net zijn ingeschakeld.

De T.E.E.M.-organisatie, die verder uitgroeit, heeft in een geest van Europese integratie en economische coördinatie, ten bate van de cliënteel van het spoor, merkbare verbeteringen tot stand gebracht.

Nu, in de ontwikkelde landen, de economie «lichter wordt», d.w.z. dat het groeipercentage van de zware nijverheid geringer is dan het algemeen groeipercentage, zal de vraag naar lichte vervoermiddelen toenemen. De T.E.E.M.-treinen zullen meer en meer aan die verschuiving beantwoorden en de Europ-Conventie, die verder geperfectioneerd wordt, zal hun, bovendien, de mogelijkheid bieden steeds sneller en economischer te rijden, zowel door het verminderen van het oponthoud aan de grenzen als door de geleidelijke afschaffing der lastwijzigingen, dit in afwachting van beter, wanneer de tolbomen van het kleine Europa definitief zullen verdwijnen en de voordelen die men van het in dienst stellen der automatische koppeling verhoopt, werkelijkheid zullen worden.