De negatieve kant van de zaak

Meer dan de drie vierde der reizigers moeten worden vervoerd tegen aanzienlijk verminderde tarieven. Al wat de Staat verleent om het onderwijs te democratiseren, om gelijke voorwaarden voor de toegang tot het werk te scheppen en om handel en nijverheid te begunstigen, wordt in werkelijkheid verleend aan de gemeenschap, door bemiddeling van de N.M.B.S. Zulks strookt met een bepaalde politieke opvatting van de Openbare dienst, doch dit berokkent aan de exploitant een ontvangstverlies van zowat 4,6 miljard per jaar.

Het is waar dat de spoorwegen voor hun prestaties op het gebied van het reizigersvervoer sommige financiële vergoedingen van de Staat bekomen. Doch die vergoedingen zijn slechts gedeeltelijk: ze laten een niet gedekt tekort dat het miljard frank ruimschoots overtreft.

Evenzo worden het spoor, op het gebied van het goederenvervoer, dwingende tariefverplichtingen opgelegd die het bedrag van zijn ontvangsten nog doen dalen.

Die verplichtingen vinden hun oorsprong in sommige internationale verdragen die door de Staat werden gesleten en vervoerprijsverminderingen voorschrijven ten bate van sommige nijverheden (zoals de EGKS-tarieven), de gebruikers van een buurland (Belgisch-Luxemburgs tarief nr. 1), of een vreemd net (tarief voor het vervoer in Zeeuws-Vlaanderen). Het verlies aan ontvangsten dat de N.M.B.S, aldus lijdt, bedraagt ongeveer 350 miljoen frank per jaar.

Ten slotte geschieden de vervoerprestaties verricht voor rekening van de openbare besturen en de Staat (Posterijen, R.T.T., enz.) nog volgens overeenkomsten die tarieven voorschrijven welke veel lager zijn dan de commerciële tarieven, ja vaak zelfs beneden de kostprijs liggen. Het gevolg hiervan is dat er aan de N.M.B.S. ten bate van de Staat een belangrijk verlies ten opzichte van de kostprijs (zowat 470 miljoen frank per jaar) opgedrongen wordt.

In al de sectoren van haar bedrijvigheid is de N.M.B.S. gebonden aan dwingende verplichtingen die leiden tot grote ontvangstverliezen: in totaal meer dan 1.820.000.000 fr. per jaar!

Het spoor bewijst de gemeenschap diensten waarvan die gemeenschap niet eens op de hoogte is. Het is de taak van de spoormannen hun omgeving dienaangaande voor te lichten.