Homepagina > Het Spoor > Geschiedenis > Van Sporeghem Junior > De luchtverversing in de rijtuigen

De luchtverversing in de rijtuigen

Phil Dambly.

vrijdag 23 januari 2009, door rixke

Alle versies van dit artikel: [français] [Nederlands]

Stelsel van luchtverversing met ventilatieschuit.

Bij de oude luchtverversingsmethode, de zogenoemde natuurlijke methode, maakte men gebruik van ventilatie- en regelschuiven. De regelschuiven, aangebracht boven de vensters of in de lichtkap, waren samengesteld uit twee boven elkaar geplaatste en van filters voorziene platen. Door een van de twee platen met behulp van een stang te verschuiven, kon de reiziger de toevoer van lucht in de coupé regelen. De ventilatieschuiven bezaten geen filters, zodat stofdeeltjes, sintels, regen, sneeuw, enz. ongehinderd het rijtuig konden binnendringen. Gezien beide stelsels tocht verwekten, werden er ventilatoren aangewend.

Opzuiging : Ventilator Torpedo

RIJRICHTING

Opstuwing : Ventilator Chenard
Zuigventilators «Torpedo»
Ventilator «Chenard» waarmee de toiletten van een rijtuig Nord-Belge zijn uitgerust.

De «woelventilator» die vrijwel ongebruikt bleef, werd aangedreven door een elektrische motor of door de luchtverplaatsing welke door de rijdende trein verwekt wordt.

De zuigventilator van het type Torpedo vond vrij vlug algemene ingang. De loop van de trein verwekt een depressie die het wegzuigen van de lucht uit de coupé tot gevolg heeft. Daar de bedorven lucht warmer is dan de omgevende lucht, stijgt ze naar de bovenzijde van de coupé terwijl de versere lucht langs de onderzijde binnenkomt. De zuigventilator onderhoudt dus een rationele luchtcirculatie.

Hij kon evenwel niet gebruikt worden in de toiletten. Inderdaad, de depressie zou een aanzuiging van verse lucht hebben veroorzaakt langs de afvoerbuis van het W.C. Die lucht zou bezoedeld worden bij haar doortocht door de buis en zou walgelijke geuren verspreiden. Om die reden heeft men opstuwingsventilatoren gebruikt, die de circulatierichting van de lucht omkeren. De ventilator «Chenard» verwekt een overdruk in zijn centraal gedeelte, wanneer de trein in beweging is. Een deel van de aldus samengeperste lucht wordt naar binnen gestuwd.

Modellen van luchtverversers

1938 - Rijtuig M1
1954 - Motorwagen
1958 - Rijtuig M2

Bron : Het Spoor, nr 112, december 1965