Nieuw comfort voor het nachtverkeer bij de NMBS

I6Bc, de nieuwe ligrijtuigen voor intemationaal verkeer

 De modernisering van het rijtuigenpark

Het rijtuigpark voor de binnenlandse reizigersdienst is de laatste jaren merkelijk verjongd met de indienststelling van ’Break-motorstellen (AM 300) en van dubbele motorstellen voor de L-treinen (AM 900) enerzijds, alsook van M4-njtuigen en van M5-rijtuigen (dubbeldekkers) anderzijds. Ook inzake materieel voor de internationale dienst is er gemoderniseerd. Einde de jaren 70 heeft de NMBS samen met vijf andere Europese spoorwegmaatschappijen een globale bestelling geplaatst van 500 I6-rijtuigen, waarvan 80 voor haar eigen behoeften (20 rijtuigen 1ste klas en 60 rijtuigen 2de klas). In mei 1987 kwamen er nog 95 I10 coach-rijtuigen bij (15 rijtuigen 1ste klas en 80 rijtuigen 2de klas, alle met centrale doorgang).

 Ook nieuw materieel voor het nachtverkeer

Het internationale reizigersvervoer per trein zit in de lift: enerzijds is er een stijgende verkoop en anderzijds dient er rekening gehouden te worden met een verdere toename van het aantal internationale reizigers in het licht van het Europa 1992, waarbij de grenzen tussen buurlanden meer en meer zullen vervagen.

Voor de bestemmingen Italië en Zuid-Frankrijk wordt vanuit België veelal gebruik gemaakt van nachttreinen, die het de reizigers mogelijk maken het grootste gedeelte van de reis al slapend af te leggen en zo tijd te winnen. Hierbij horen tevens de autoslaaptreinen, waarmee ook auto’s en moto’s de reis kunnen meemaken.

De vraag naar lig- en slaapplaatsen op al deze treinen is zeer belangrijk, vooral in de vakantieperiodes: in het jaar 1988 waren er ongeveer 240 000 reizigers die van een ligplaats hebben gebruik gemaakt.

Om dit nachtverkeer te verzekeren beschikte de NMBS tot voor kort over 45 ligrijtuigen met bouwjaar 1967 (type I5) en 25 ligrijtuigen met bouwjaar 1960 (type I3).

Deze met bouwjaar 67 hebben een zeer degelijke en bruikbare basisstructuur en zullen bij gelegenheid van het volgend groot onderhoud worden gemoderniseerd met renovatie van de binneninrichting. De overblijvende rijtuigen met bouwjaar 60 zullen op termijn uit de dienst genomen worden, zoals recent reeds gebeurd is met 15 van deze rijtuigen. In afwachting vormen zij de reserve, die slechts ingezet wordt in piekperiodes en dan alleen wanneer er bij de buurnetten geen moderne ligrijtuigen kunnen geleend worden.

Om vanaf einde mei 1989 te beschikken over modeme geklimatiseerde ligrijtuigen heeft de NMBS beslist om zelf 15 2de klas rijtuigen van het type I6 om te bouwen.

De ombouw is uitgevoerd door de centrale werkplaats van Mechelen, die reeds over belangrijke ervaring beschikte inzake transformatie en herinrichting van spoorwegrijtuigen, om dit werk tot een goed einde te brengen. Zij is er in geslaagd om het volledige werk uit te voeren in minder dan een jaar, vanaf het ontwerp tot de eigenlijke realisatie.

De keuze van de rijtuigen van het type I6 lag voor de hand. Door de indienststelling van de I10-rijtuigen vanaf 1987, is enerzijds de mogelijkheid ontstaan om een aantal I6-rijtuigen te vervangen op de as Oostende-Keulen om ze in te zetten op langere afstand. Anderzijds zijn de I6-rijtuigen reeds ingedeeld in afdelingen, uitgerust met klimatisatie en geschikt voor snelheden tot 160km/u. Bovendien moesten deze rijtuigen naar de werkplaats komen voor hun groot onderhoud (om de 10 jaar).

De kosten voor de uitgevoerde ombouwwerken bedragen ongeveer 7,7 miljoen fr. per rijtuig.

Met deze 15 rijtuigen I6Bc beschikt de NMBS weer over een park van 85 ligplaatsrijtuigen. Enkel in piekperiodes, zoals bv. het krokusverlof van dit jaar, waarbij 240 ligplaatsrijtuigen zijn ingezet bij vertrek uit België, moet er dan een beroep gedaan worden op de buurnetten voor het aanvullen van het park.

 De nieuwe uitrusting van de rijtuigen

Basisprincipes voor de binneninrichting

Bij de binneninrichting van de rijtuigen is gewerkt op basis van volgende principes:

• maximum afmetingen voor de ligplaatsen (lengte; 1 m 81)
• harmonieuze aankleding van de afdelingen en de zijgangen met moderne vloertapijten en sfeervolle wandversieringen
• individualisering der afdelingen op basis van kleurschakeringen

 Uitrusting van de rijtuigen:

Elk rijtuig heeft 10 afdelingen (7 voor niet-rokers en 3 voor rokers) met 6 plaatsen, alsook een dienstafdeling voor de begeleider. De nieuwe uitrusting van de rijtuigen beantwoordt aan zeer strenge criteria:

• een maximum comfort door:
  • een laag geluidsniveau in de afdelingen
  • comfortabele ligplaatsen met smaakvol beddegoed
  • lichtinstallatie met individuele nachtverlichting, alsook met rechtstreekse en onrechtstreekse verlichting
  • geluidsinstallatie met keuze tussen vier muziekkanalen
  • twee wc’s en twee afzonderlijke toiletruimten per rijtuig
• een modem design door
  • een aantrekkelijke binnenbekleding
  • een goede indeling van de afdelingen
  • een maximaal nuttig gebruik van de ruimte
  • een vernieuwde buitenschildering
• een grote gebruiksvriendelijkheid door
  • gemakkelijke overschakeling van stand zitplaats naar stand ligplaats en omgekeerd
  • duidelijke informatie
  • ruime opbergmogelijkheden voor de bagage onder de onderste zit- of ligplaatsen en boven de zijgang
  • een laddertje met eigen opbergplaats in de afdeling
  • een grote ontbijttafel met gelijkaardige opbergmogelijkheid
  • een afdeling voor de begeleider die volledig werd heringericht met een grote koelkast, een waterverwarmingstoestel en grote opbergruimte
  • onderhoudsvriendelijkheid en grote bedrijfszekerheid om de rijtuigen tijdens drukke periodes onmiddellijk te kunnen herbenutten.

 Inzet van het nieuwe materieel

De nieuwe I6-ligrijtuigen zullen vanaf einde mei 1989 bij voorrang worden ingezet op de nachtverbindingen die het drukst gebruikt worden, teneinde zoveel mogelijk reizigers van het verhoogde komfort te laten genieten:

• enkele ligrijtuigen zullen rijden op de verbinding Brussel - Milaan, die dagelijks wordt verzekerd gedurende het ganse jaar
• enkele andere worden ingeschakeld op de verbinding Brussel - Ancona, die dagelijks wordt gereden in de zomerperiode; daarbuiten zullen zij ook tijdens de winterperiode in de wintersporttreinen ingeschakeld worden
• de overige nieuwe ligrijtuigen zullen voornamelijk worden ingezet voor de autoslaaptreinen naar Zuid-Frankrijk, waarbij in eerste instantie wordt gedacht aan de treinen Schaarbeek - Saint-Raphaël.