Van Sporeghem Junior

Gisteren... Vandaag Spoorwegen van algemeen belang Ze worden gelegd met een spoorbreedte van 1,435 m., het spoor rust op een speciale aardebaan. Sommige hebben evenwel een grotere of een kleinere spoorbreedte. Ze bedienen het hele land en zijn verbonden met de naburige netten. Het rollend materieel is zwaar, stevig en ruim. De stations en de installaties zijn uitgestrekt. Buurt- of lokale spoorwegen Hun spoorbreedte bedraagt één meter, soms 0,750 en zelfs 0,600 m. Ze zijn van (…)

Dank zij de tunnels kunnen de treinen van het ene dal naar het andere rijden, moeten ze niet herhaaldelijk uit de weg gaan voor een of andere rots of voor de kronkelingen van een dal. De reiziger die de schilderachtige oevers van de Lesse of de Vesder doortrekt, geeft zich hiervan ten volle rekenschap.
Bij het bouwen van tunnels worden er wijknissen voor het personeel voorzien alsmede de plaatsen voor de bogen die het uitvoeren van herstellingen mogelijk maken.
Hun verluchting moet (…)

Buiten Europa
Een grappige vaststelling is ongetwijfeld dat de Japanese en Afrikaanse netten met smal spoor een groter profiel van vrije ruimte bezitten dan de British Railways met hun normale spoorbreedte. De breedte van sommige moderne locomotieven van Centraal Afrika vertoont daarentegen vrijwel geen verschil met die van de Europese machines. Laten wij o.m. de kastbreedte vermelden van de elektrische locomotieven van de K.D.L. (3 m.), die enigszins die van de machines der N.M.B.S, (…)

Zodra er een zeer stijle helling moet worden beklommen is de adhesie van de wielen van de locomotief op de sporen ontoereikend. Op een helling van 63 mm/m kan de locomotief nog enkel haar eigen gewicht slepen. In dat geval wordt het idee van Blenkinsop (1811) toegepast: locomotief met getand wiel onder de stoomketel en aangrijpend op een centrale tandreep die tussen de sporen is bevestigd (zie Van Sporeghem Jr van juli 1961).
In 1862 neemt de Zwitserse ingenieur Riggenbach een octrooi op (…)

Op 7 december 1835, zeven maanden na België, werd de eerste spoorweg in Duitsland plechtig voor het verkeer geopend. Hij werd aangelegd in Beieren, tussen Neurenberg en Fürth, en “ingereden” door de locomotief “Adler” (Arend), die door R. Stephenson werd geleverd; de aanleg van de lijn door Paul von Denis, duurde acht maanden. Op 29 oktober 1838, werd de lijn Berlijn - Potsdam ingewijd. In 1839 werd Leipzig met Dresden verbonden; voor deze lijn hadden de werkplaatsen van Ubigau, bij Dresden, (…)

In 1847 geleken de rijtuigen 1e klas uiterlijk nog steeds op de diligences, terwijl in de open rijtuigen 3e klas de reizigers aan ’t gure weer blootgesteld waren. Toen schreef men: “De rijtuigen 3e klas van de spoorwegen van Orléans en van de “Nord” zijn een voortdurend voorwerp van klachten. De reizigers zijn geenszins beschut tegen regen en zonnestralen.” Daarbij kwamen nog de stofjes uit de locomotief. Om zich hiertegen te beschermen konden de reizigers zich in de stations speciale (…)

De eerste treinen van de “Stockton & Darlington” waren samengesteld uit gewone kolenwagens met een kast in de vorm van een omgekeerde en af geknotte pyramide. Een weinig later verschenen de goederenwagens bij de “Liverpool & Manchester”: rechthoekige platte wagens waarop men de meest uiteenlopende goederen kon opstapelen die, stevig vastgebonden, met dekkleden beschermd werden. Er waren ook veewagens.
In 1835 gebruikte men in België platte wagens, wagens met opstaande randen en (…)

In 1550 publiceerde de “Cosmographie universelle” van Sebastiaan Munster een tekening van de mijnen van Leberthal in de Elzas, waarop, onder de legende “Instrumentum Tractorum”, een mijnwerker voorkomt die een wagen voortduwt waarvan de wielen over langsliggers lopen. Een gravure van 1556 uit het Science Museum te Londen, stelt de afbeelding van een mijnwagen voor die door een ijzeren haakpal tussen twee houten sporen gehouden wordt.
In 1602 gebruikte Beaumont in Engeland, in de mijnen van (…)

Groot-Brittannië had slechts de aanleg van baanvakken met een lokaal belang aan de particuliere onderneming toevertrouwd.
België mag de eer opeisen het eerst een volledig spoorwegnet te hebben ontworpen.
Na de revolutie van 1830, besloot de Regering een spoorweg te laten ontwerpen die Antwerpen met de Maas en de Rijn zou verbinden. Men vreesde, inderdaad, dat Holland de handelsbetrekkingen tussen onze haven, de zee en de twee stromen zou belemmeren. Deze opdracht werd aan de ingenieurs (…)