150 jaar spoorwegen

Het merendeel van onze lezers weet allicht dat over twee jaar, dat is dus in 1985, de spoorwegen van België precies honderdvijftig jaar zullen bestaan. Let wel, wij zegden niet de Belgische Spoorwegen, want het onderscheid heeft enig historisch belang.
Het ligt voor de hand dat een dergelijke verjaardag niet onbesproken zal voorbijgaan. Wat er, behalve de aandacht die b.v. de media er beslist aan zullen besteden, allemaal zal gebeuren, is ons nog niet bekend. Wel kunnen wij je nu al (…)

Voor het ontstaan van de Belgische spoorwegen wordt meestal teruggegrepen op de datum van 5 mei 1835, de dag waarop het baanvak Mechelen - Brussel voor het reizigersverkeer plechtig werd geopend. Na de inleidende schets in het eerste deel zullen we het nu hebben over de rol van de initiatiefnemers, aan wie men vaak geen recht laat wedervaren.
In het begin van de XlXe eeuw liep er een aanzienlijke verkeersstroom naar de Rijnstreken via de haven van Antwerpen, de Schelde, de Nederlandse (…)

Onze spoorweg zoals we die nu kennen, is niet zomaar op een welbepaald tijdstip uitgevonden; hij is veeleer langzaam gegroeid uit de ontwikkeling van de rolwegen waarover voertuigen steenkool van de mijn naar de kade voerden. Het is dus niet overbodig even te zien hoe het allemaal ontstaan is. Hoe het begon en evolueerde...
In Groot-Brittannië werd de steenkool aanvankelijk in zakken of manden op de rug van een paard naar de schepen gevoerd. Door het feit dat de steenkoolwinning (…)

Officiële herdenking
In aanwezigheid van Z.M. de Koning had op maandag 6 mei de officiële herdenking plaats van 150 jaar Belgische Spoorwegen. Daar het tevens 50 jaar geleden was dat de eerste geëlektrificeerde lijn in België nl. Brussel - Antwerpen werd ingereden, reed een vierledig motorrijtuig uit 1935 de genodigden van Brussel-Centraal naar Mechelen.
Aan het station, nabij de “Mijlpaal”, waar eveneens een gereconstrueerd model van de locomotief “De Olifant” staat opgesteld, vond de (…)

Machines
De machinale gegevensverwerking bij de Belgische Spoorwegen dateert reeds van 1926; in dat jaar werden namelijk de eerste ponskaartenmachines ingezet en wel voor de berekening van de premies van de machinisten der stoomlocomotieven dit op basis van hun brandstoffen- en smeermiddelenverbruik. De machines die van toen af werden gebruikt om ponskaarten te rangschikken, te reproduceren en uit te lijsten waren echter geenszins vergelijkbaar met de huidige computers, zodat we (…)

Het prille begin
Het is van eerst af gekend dat de financiën een belangrijke rol hebben gespeeld bij het aanleggen, onderhouden en exploiteren van de spoorwegen.
Zo zijn er in de wet van 1 mei 1834, verschenen in het Belgisch Staatsblad van zondag (toen verscheen het Staatsblad nog regelmatig ’s zondags) 4 mei 1834, tot oprichting van een spoorwegnet in het koninkrijk België met als centraal punt Mechelen, op de 7 artikelen die de wet telde, niet minder dan 5 die een financieel aspect (…)

De Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, die krachtens de wet van 28 mei 1884 - herzien op 24 juni 1885 - werd opgericht (Het Spoor nr. 11/85), ging dadelijk aan het werk. De geschiedenis van haar ontwikkeling omvat drie grote perioden die van elkaar waren gescheiden door een periode van oorlog en wederopbouw: 1885 tot 1914: snelle groei van de buurtspoorwegen; 1914 tot 1920: vernielingen en wederopbouw; 1920 tot 1940: ontwikkeling van de elektrificatie; 1940 tot 1945: vernielingen en (…)

In Het Spoor van november 1977 onderhield de heer P. Dirickx ons over de tramwegen. In dit nummer schrijft hij de geschiedenis van onze zustermaatschappij de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen of NMVB. Onze medewerker hervat aldus de draad van zijn familiekroniek.
De wet van 1875 op de tramwegen
De wet van 9 juli 1875 op de tramwegen (Het Spoor, nr. 11/77) gold niet alleen voor de stadstrams, maar eveneens voor de secundaire spoorwegen, die ook buurtspoorwegen werden genoemd, (…)

| Naar aanleiding van 150 jaar spoorwegen in België werd een gedenkpenning geslagen.
Sinds zijn ontstaan heeft de spoorweg dikwijls penningen laten uitgeven, zodat een opsomming werkelijk te lang en te saai zou worden.
Toch hebben we er enkele uitgepikt waarvan hierna de foto’s.
Verzamelaars zijn zonder twijfel gek op deze penningen. | Gedenkpenning ter gelegenheid van de inhuldiging op 5 mei 1835 van de eerste openbare spoorlijn in België, Brussel - Mechelen. Onder een stralende hemel (…)

Op 1 november 1974 werd de directie Aankopen opgericht. Voordien was er slechts een dienst, destijds “dienst 26” geheten, die afhing van de directie Materieel en Aankopen. De samenwerking van de diensten Aankopen en Materieel die samen de directie M & A vormden, kwam doordat de dienst Materieel de grootste verbruiker was van voorraadartikelen van al de diensten van de NMBS.
Wat zijn de redenen die tot die splitsing geleid hebben?
Toen de directie A werd opgericht, waren de leiders (…)