Getuigen van gisteren

Het spoorwegnet met normale spoorbreedte (1,435 m) heeft destijds, als een goede buurman, vruchtdragende relaties aangeknoopt met de netten van secundair belang waarvan de spoorbreedte doorgaans slechts 1,000 m bedroeg. In 1900 telde men reeds meer dan 85 verkeerspunten tussen de beide netten.
Gelegen in de schaduw van de eiken en beuken van het Zoniënwoud – de najaarswind voert de verdorde bladeren mee en martelt de witte rookpluim van de locomotieven – , doemt het stationnetje van (…)

De winter raakt stilaan „ingereden”: zijn ijzige onaangenaamheden ontzien niets of niemand. De spoorbaan laat zich echter niet doen; de rails krimpen wel even ongevaarlijk en de spoormannen hebben het niet onder de prijs, maar de treinen rijden. Tegen elkaar gevlijd, zitten de reizigers te dutten in een oververhitte behaaglijkheid. Hun blikken reiken niet verder dan de berijpte vesters van het coupé. Niemand onder hen heeft derhalve enig idee van de koortsachtige bedrijvigheid die er rond de (…)

Vandaag nodig ik je uit tot een zwerftocht door de Gaume, dit zuidelijk hoekje van België, dat voor sommigen een Provencaals klimaat heeft. De bewoner van de Gaume weet dat het woord klimaat verschillende betekenissen heeft.
In het begin van deze eeuw was het een hele onderneming om op reis te gaan naar dit afgelegen en mysterieuze oord: vertrekkend uit het „Luxemburgstation” te Brussel, om 6 u. 20, zette de exprestrein naar Bazel ons om 9 u. 42 af te Aarlen, waar de „Rapide Gaumais” ons (…)

Met jullie goedvinden, zullen we nu eens rondtoeren in het domein van de seinen die overal als trouwe wachters voor een veilig treinverkeer zorgen.
Maandag. We vertrekken om 6 u. 54 uit Brussel-Zuid naar Chimay waar we om 10 u. 43 aankomen. Bijna vier uren om 127 km af te leggen. Het treintje lanterfant gezapig op de enigszins kronkelige reisweg: hij rijdt voorbij Clabecq, Ecaussinnes-Carrières, Houdeng-Goegnies, Binche, Fauroeulx en Lobbes.
De Prins van Chimay verkreeg de concessie voor (…)

De passerelles, waarmee uitsluitend voetgangers hun afstanden kunnen verkorten, overbruggen niet alleen waterlopen en kanalen, ze overschrijden eveneens de wereld van de spoorweg. We treffen ze meestal aan nabij de stations, in de industriële en bedrijvige streken waar het verkeer van een drukke straat vaak door het voorbijrijden van treinen opgehouden wordt. Maar er zijn er ook die, over de sporen heen, twee wijken met elkaar verbinden, terwijl de weg een ommetje maakt. Nu eens is het een (…)

De stoomlocomotieven zijn steeds kilometer-, kolen- en watervreetsters geweest. Een eentonig menu als je het als «buitenstaander» bekijkt, maar helemaal niet erg voor een machine die meer gesteld is op overvloed. Luister maar.
Het werk van een locomotief, en hiermee verklappen we beslist geen geheim, is het resultaat van een aantal mechanische transformaties die gebaseerd zijn op de werking van de stoom. Alles hangt dus af van het verdampingsvermogen van de stoomketel en van de staat van (…)

Het behoud van hei indrukwekkende gebouwencomplex van de Grand Hornu heeft vrij vlug de openbare opinie gevoelig gemaakt voor de problemen van de industriële archeologie, een nieuwe tak van de hedendaagse geschiedenis die tot doel heeft de overblijfselen van de industriële evolutie uit de vorige eeuw te onderzoeken. Sedert enkele jaren kent het onderzoek op dat gebied in de universitaire kringen een merkwaardige wetenschappelijke ontwikkeling die methode en nauwgezetheid vergt.
***end op (…)

Met behulp van onze verbeelding en onder gelelde van een leerling-opzichter van Bruggen en Wegen, zullen we enkele ogenblikken teruggaan tot ’t ontstaan, tot de pionierstijd van het „Spoor”. Zo zullen we dan vertoeven op twee werkterreinen: tussen Diest en Mol, waar een lijn van militair belang wordt aangelegd (1877), en op de hoogten van het plateau van Herve, waar aan de aanleg van een meer vredelievende lijn gewerkt wordt.
Uittreksels uit het „dagboek” van onze jeugdige opzichter zullen (…)

Te allen tijd heeft de spoorweg beschikt over een voordelig tuig om goederen te vervoeren. Zijn snelheid, de grote vervoerscapaciteit van zijn treinen, de betrekkelijk lage kostprijs van de zendingen die men hem toevertrouwde, maakten hem weldra tot een geduchte concurrent voor het wegvervoer en de binnenscheepvaart. Het Beheer van de Spoorwegen liet niets onverlet om een cliënteel te bevredigen die steeds talrijker en veeleisender werd. Om concurrerend te blijven, diende het zijn materieel (…)

De prentbriefkaart, die je in zekere zin de ooggetuige van «La Belle Époque» zou kunnen noemen, is een uitzonderlijk document voor wie de geschiedenis van de spoorwegen wil bestuderen. Ongewild immers is ze, bij wijze van spreken, een tijdsbeeld dat het mogelijk maakt dieper door te dringen in de schijnbaar mysterieuze Spoorweg wereld.
Buiten deze historische waarde van de illustratie is er natuurlijk ook nog de niet te verwaarlozen sociale en zelfs poëtische waarde van de boodschap die op (…)