De spoormannen bouwen rijtuigen: de bouw van de kast in C.W. Mechelen

1 2

De Directie M.A. voerde de voorafgaande studies uit in nauwe samenwerking met de Centrale Werkplaats, die de bouwmethode op punt stelde; de Dienst van de Aankopen deed de nodige bestellingen. In één enkele rijtuigkast vinden wij 4 kilometer lasrups, 1.200 meter profielen, 6.000 klinknagels, 1.500 stiftbouten, 800 meter kableringen, 350 meter buizen. In totaal worden per kast 12 ton ruw staal verwerkt.

De bouw van de kast omvat het vervaardigen van de onderdelen van het geraamte, het samenstellen van de ruwe kast, en haar afwerking.

 De onderdelen van het geraamte

De verschillende onderdelen van de ruwe kast (d.w.z, het metalen geraamte dat met ijzeren platen bekleed is) worden afzonderlijk geprefabriceerd in „onderkettingen”. Zij worden gebouwd op draaibare mallen die het mogelijk maken de verschillende lasnaden steeds in horizontale stand of uitzonderlijk in klimmende verticale stand uit te voeren. Al de gelaste delen worden nagemeten, gereinigd met de zandstraal en ingestreken met roestwerende produkten en verf.

Vooraleer die „onderkettingen” uitvoeriger te beschrijven, wijzen wij er hier op dat de profielen welke in deze werkafdeling gebruikt worden, in bijzondere „prof iel werven” op een pers geplooid werden en daarna klaargemaakt voor hun bestemming.

1. Het raam.

Het raam wordt geprefabriceerd in negen hoofdelementen: twee raamkoppen, vijf middendelen en twee langsliggers.

1. De raamkoppen zijn volledig gelaste delen die samengesteld worden uit zestien elementen. De bijzonderste zijn de spilbalk. de kopbalk en de tussendwarsliggers. Hun stevigheid is een veiligheidswaarborg voor de reizigers.
2. De vijf middendelen worden op drie draaibare samenstellingsmallen gebouwd.
3. De twee langsliggers worden gevormd door profielen van 12,65 meter lengte.

2. De kopwanden.

Om de geprefabriceerde delen van de kopwanden aaneen te lassen, worden eveneens draaibare mallen gebruikt. De kopwanden worden hier ook met platen bekleed.

3. De zijwanden.

De grondelementen voor de zijwanden zijn de zijwandstijlen, de horizontale elementen boven en onder het venster, de dakboord en de raamboord. De volledige kast heeft elf afdelingen en een tussenafdeling voor het W.C. en de electrische schakelkast. Er zijn dus 26 zijwandstijlen en 44 horizontale vensterelementen nodig.

4. De dakelementen.

De dakelementen worden gebouwd onder vorm van in dakboog geplooide profielen. Sommige zijn enkelvoudig, andere samengesteld uit een buiten- en binnenboog.

5. De scheidswanden.

Vier draaibare mallen worden gebruikt om de scheidswanden voor het platform (twee) voor het W.C. (twee) voor de afdelingen „rokers” en „niet-rokers” (een) te monteren.

6. De voorafgaande samenstelling.

Om de volledige kast in een minimum van tijd te bouwen zonder een te grote concentratie van personeel op de hoofdketting, worden de elementen, die de onderkettingen leverden, vooraf samengesteld.

Zo worden de zijwanden, het volledig dakgeraamte en de kastkoppen gemonteerd en daarna wordt het bovengedeelte van de zijwand en het dakgeraamte met platen bekleed.

 De hoofdketting

Zij bestaat uit zes schakels.

Een eerste ploeg brengt de negen raamelementen op een draaibare mal samen. Zij last de vijf middendelen vast, stelt de langsliggers op, doorboort de hoekklampen, last de hoekplaten vast en verbindt door lassing het raammidden met de twee koppen.

De tweede ploeg klinkt het raam en controleert de belangrijke lassingen door Röntgenfoto’s.

De derde ploeg plant de kastkoppen op het raam en bevestigt hen. Dan stelt zij de zijwanden op en plaatst het dak. Als die elementen vergaard zijn voltooit zij de bekleding van de zijwanden.

De vierde ploeg zorgt voor de eindafwerking van de ruwe kast. Zij voert het laatste klink- en laswerk uit en maakt de bekledingsplaten recht door hen op te spannen met vuurpunten en te bewerken met de planneerhamer.

Tijdens de bouw werden de onderdelen en hun samenstellingen steeds nauwkeurig nagezien. De vijfde ploeg onderwerpt de ruwe kast aan een eindcontrole, waarbij vooral de vlakheid der bekledingsplaten wordt nagegaan.

Een zesde ploeg reinigt de kast met de zandstraal en brengt de eerste verflaag aan.

1 2