Twee en twee is niet altijd vier!

Denk niet dat we je in onze taaltuin met rekenwerk om de oren gaan slaan; de titel is alleen bedoeld om je aandacht te trekken. Hij is bovendien niet helemaal juist. Eigenlijk had er beter gestaan: Een tweetje en een tweetje vormen geen viertje!

Voor wie het nog niet doorhad: als we het hebben over tweetjes en viertjes, bedoelen we motorstellen. „Is dat niet hetzelfde als treinen?” vraag je je misschien af. Wel, er is een verschil. Trein wordt meestal omschreven als een aantal wagens of rijtuigen die door een locomotief worden getrokken. Bij een motorstel daarentegen zal je vruchteloos naar een locomotief zoeken, want die is er helemaal niet! Er is wel aan elke kop een stuurpost voor de treinbestuurder, maar die is enkel door een deur van de reizigersafdelingen gescheiden. De tractiemotoren zitten in de draaistellen, die daarom motordraaistellen worden genoemd; als er geen motor in zit, noemen we ze loopdraaistellen. Bij de motorstellen zijn er die bestaan uit twee vast aaneengekoppelde rijtuigen; die heten dan officieel elektrische tweewagenmotorstellen en in de vaktaal tweetjes. Wie wel eens spoort, heeft ze vast al gezien: witmetalen of groene rijtuigen (die niet meer heel modern aandoen) en een stuurpost met een rechte voorkant. De bordeaux-kleurige tweetjes zijn recenter. Tweetjes kunnen heel goed worden aaneengekoppeld; alle rijtuigen, soms wel tien en meer, worden dan natuurlijk vanuit dezelfde stuurpost bestuurd!

Wat viertjes dan wel zijn, ligt nu voor de hand: voluit heten ze elektrische viervagenmotorstellen. Ze zijn wat nieuwer dan de tweetjes en hebben ook een opvallender uiterlijk: de stuurposten hebben een scherp, min of meer gestroomlijnd profiel, de rijtuigen zijn grijs, hebben een brede horizontale oranje band en zijn met een omroepinstallatie uitgerust. Ook viertjes worden aaneengekoppeld tot stellen van acht of twaalf rijtuigen.

Ben je het nu misschien nog niet eens met de titel van dit stukje, dan zul je toch moeten toegeven dat twee tweetjes bij de spoorweg beslist geen viertje vormen! Elfjes hebben we ook al een paar jaar. Of was de feeërieke verschijning van onze vrouwelijke wachters je ontgaan?